علــــــــــوم دامــــــــي

اثرات درماني عسل

اثرات درماني عسل

• نوشته شده در ۱۶ آذر ۱۳۹۰   |   
• نظرات - ۰   |   
• نظر بدهید

تغذيه گاو شيري

نكات كاربردي در مديريت تغذيه اي گاوهاي شيري
 
نكات كاربردی در مدیریت تغذیه ای گاو های شیری
گاوها را بر اساس مرحله ی شیرواری یا میزان تولید كه دسته بندی نموده و و بر اساس نیازهایشان تغذیه نمایند . در طول سال از برنامه ی تغذیه ای كه اقتصادی و متعادل شده باشد و بتواند نیازهای حیوان را برآورده نماید استفاده كنید
مدیران موفق واحد های تولید دامی با عجین نمودن هنر و تجربه ی گذشتگان با علوم پیشرفته ی تغذیه ای امروزی كه آمیزه ای جالب توجهی را تحت عنوان مدیریت تغذیه ای به وجود آورده اند كه با كاربرد علمی این برنامه ها در مزارع دامپروری و با سود آورنمودن این بخش تولیدی برای سرمایه گذاران این واحد ها كه زمینه ی مطمئنی در رابطه با تضمین اقتصادی فعالیتشان فراهم می آورند . مدیران مذبور عمده علت موفقیتشان را علم وعلاقه به زمینه ی مورد فعالیت و تحت نظر گرفتن نكات ریزی می دانند كه اگر چه ساده و عملی هستند ولی اغلب از دید افراد پنهان مانده و یا به مورد اجراگذاشته نمی شوند . در ذیل به تعدادی از آنها كه می توانند در زمینه ی تغذیه كاربردی گاوهای شیری مفید و سودمند باشند كه اشاره می شود :
 
نكات عمومی در تغذیه گاوهای شیری :
 
1- گاوها را بر اساس مرحله ی شیرواری یا میزان تولید كه دسته بندی نموده و و بر اساس نیازهایشان تغذیه نمایند .
2-  در طول سال از برنامه ی تغذیه ای كه اقتصادی و متعادل شده باشد و بتواند نیازهای حیوان را برآورده نماید استفاده كنید .
3-  جهت مصرف حداكثر میزان خوراك اختصاصی كه خوش خوراكی جیره مد نظر بوده و برای این منظور از اقلام خوراكی متنوع و با كیفیت خوب استفاده نمایید .
4- دستگاه گوارش گاوها از قسمت های بسیار فعال بدن هستند برای كار بهتر این دستگاه از دادن مواد معین غافل نباشید .
5-  دفعات خوراكی دادن به گاوها را تنظیم نموده و مطابق برنامه عمل نمایید .
6- گاوها علاقه خاصی به استفاده از علوفه های تازه و آب دار دارند كه در صورت در دسترس و ارزان بودن در تغذیه ی آن را به كار ببرید .
7- تركیبات مواد مغذی اقلام خوراكی متنوع و متغییر است . با آنالیز آزمایشگاهی آنها از اجزای مواد مغذی جیره ی فرموله شده اطمینان حاصل نمایید .
8- آب تمیز كه سالم و گوارا به صورتی دائمی در اختیار گاوها قرار دهید
 
9- شرایط محیطی مناسبی به خصوص در فصول تابستان و زمستان برای گاوها فراهم نمایید .
10- هر گونه تغییری در جیره ی غذایی را به تدریج به انجام برسانید .
11- از جیره های مخلوط استفاده كنید (كنسانتره –علوفه )
12- ضمن خشبی بودن علوفه ی مصرفی كه قلعه های خرد شده علوفه ریز باشد .
13- تدابیر لازم جهت به حد اقل رسانیدن تلفات خوراك را به عمل آورید .
14- جهت اطمینان از میزان كافی خوراك مصرفی در جیره  حد اطمینان را مد نظر بگیرید .
15- ضمن اختصاص دادن گارگران دلسوز و وظیفه شناس جهت رسیدگی به تغذیه گاوها  كارگران این بخش را به دفعات عوض نكنید .
16- تغذیه از موارد بودار را در 5/0 تا 2 ساعت قبل از شیر دوشی یا بعد از شیر دوشی به انجام رسانید
17- علوفه را به مدت طولانی ذخیره ننموده و در موقع مصرف از عدم وجود كپك و قارچ زدگی و اجسام خارجی مطمئن شوید .
18- برای مقابله با عوارض مصرف جسم خارجی احتمالی مگنت یا آهن ربا به حیوان بخورانید .
19- برنامه ی مبارزه با انگل ها به خصوص انگلهای دستگاه گوارش را با جدیت پی گیری كنید .
20- در موقع استفاده از جیره های حاوی ذرات ریز یا آردی به منظور بازده بهتر خوراك مصرفی و جلوگیری از ضایعات تنفسی از مواد خیس كننده و چسباننده نظیر چربی یا ملاس استفاده كنید .
تغذیه ی دوره ای گاوهای شیری :
تغذیه ی دوره ای یا مرحله ای عبارتست از طراحی برنامه های تغذیه ای گاوها براساس میزان تولید – مصرف غذا – تغییر وزن بدن و زایمان .
ترتیب تولید در گاوهای شیری به صورت زیر می باشد :
1- دوره ی اوج شیر دهی
2- دوره ی افزایش اندوخته های بدن (افزایش وزن ) . 5و4- دوره ی خشك (2 ماه پایانی آبستنی )
بر اساس پنج مرحله تولید حیوان به شرح زیر می باشد :
1-      از هنگام زایمان تا 80 روز بعد از آن
2-      80 تا 200 روز بعد از زایمان
3-      200 تا 305 روز بعد از زایمان
4-      45 تا 60 روز قبل از زایمان
5-      گروه گاوهای كه دوره خشكی آنها رو به اتمام است با توجه به این مراحل برنامه های تغذیه ای اختصاصی جهت تولید بیشتر و نگهداری سالم گاوهای شیری اعمال می گردد :
1-      برنامه های تغذیه ای در مرحله اول تولید :
پس از زایش تولید شیر به سرعت افزایش می یابد و در 6 تا 8 هفته به بیشترین مقدار می رسد اما مصرف غذا نسبت به نیازهای تولیدافزایش نمی یابد به گونه ای كه بیشترین مقدار مصرف ماده ی خشك 12 تا 15 هفته پس از زایش خواهد بود از این رو بیشترین ماده گاوهای شیرده برای 8 تا 10 هفته در حالت تعادل منفی انرژی خواهند بود . گاوهای پر شیر احتمالاً تا هفته ی بیستم و یا بیشتر در تعادل منفی انرژی خواهند بود .
گاو شیر ده كمبود انرژی دریافتی برای تولید شیر را از اندوخته های بدن تامین كرده و در این دوره از وزن آن كاسته می شود  دوران بحرانی تغذیه ی گاوهای شیر ده از زمان زایش تا اوج شیر دهی است . هر كیلوگرم افزایش شیر در این دوره  200 كیلوگرم شیر بیشتر در كل دوره ی شیر دهی را در پی خواهد داشت .
در این دوره رعایت نكات ذیل ضروری است :
-          از تغییرات ناگهانی و سریع جیره كه موجب ناراحتی های گوارشی می شود خود داری نموده و تغییرات تدریجی را دست كم دو هفته پیش از زایش آغاز نمایید .
-          از افزایش كنسانتره تا موقع برطرف شدن تنش های مربوطه به زایش خودداری نموده و سطح آن را در حدی نگهدارید كه گاو شیر ده با دریافت حداقل مقدار ADF (18 تا 19 درصد ) ضمن بر خورداری از سلامتی دستگاه گوارش شیر با كیفیتی نیز تولید كند . میزان مصرف كنسانتره نباید بیش از 5/2 درصد وزن بدن باشد . تعداد دفعات تغذیه ای كنسانتره باید افزایش یافته و هر بار با مقدار اندكی كنسانتره تغذیه شود .
-          دقت كافی در مورد تامین مواد مورد نیاز گاو شیر ده و نسبت صحیح آن با انرژی كه میزان قابل توجهی از آن از اندوخته های چربی بدن تامین می شود اعمال نمایید در این مرحله از مواد ازته ی غیر پروتیینی با تجزیه ی كم در شكمبه استفاده كنید .
-          با استفاده از علوفه های مرغوب و باكیفیت خوب و عوامل اشتها آورمصرف ماده ی خشك را افزایش دهید .
-          سعی كنید علوفه های مورد تغذیه به قطعات ریز خرد نشوند و در صورت الزام از چنین علوفه هایی برای حفظ تعادل PH   شكمبه و كاهش اسیدوز و دیگر ناراحتی های گوارشی بافرهای شیمیایی نظیر بی كربنات سدیم استفاده كنید .
-          عوامل استرس زا نظیر واكسیناسیون سم چینی حمام ضد كنه و..... را به بعد از سپری شدن اوج شیر دهی موكول كنید .
-          استفاده از مكمل نیاسین كه ممكن است از دوره ی خشك آغاز شده باید برای گاوهای پر شیر ادامه یابد در این حالت مصرف غذا احتمالاً بیشتر و احتمال بروز كنیوز كمتر خواهد بود .
-          با تغذیه ازمكمل های پر انرژی نظیر چربی و ملاس مصرف انرژی را بالا ببرید .
2-      مدیریت تغذیه ای در مرحله دوم شیر دهی :
در این دوره گاو مرحله حساس پیك (peak) با حداكثر تولید را سپری كرده و واكنش های حیوان به حالت عادی برگشته و می تواند در صورت برخورداری از جیره ی متوازن توانایی های تولیدی خویش را بروز دهد . در این مرحله مدیریت گاوداری گاوهای مورد نظر را از لحاظ وضعیت بدنی بررسی نموده و در صورت برخورد با موارد غیر عادی نظیر رشد بی رویه گاوها و یا لاغری بیش از حد آنها درصدد اصلاح جیره بر آیید .
3-      مدیریت تغذیه ای در مرحله آخر شیر دهی :
مدیریت تغذیه ای گاوهای شیرده در این مرحله آسان تر از مراحل دیگر است زیرا در این مرحله  مصرف مواد غذایی بیشتر از نیازهای تولید شیر بوده تولید شیر رو به كاهش است .
نكاتی كه مد نظر مدیریت گاوداری باید باشد عبارتند از:
-          كاهش وزن ایجاد شده در آغاز دوره ی شیر دهی باید به گونه ای جبران شود كه گاودر آغاز دوره ی خشك  از وزن مناسبی برخوردار باشد .
-          حداكثر كوشش در رابطه با تداوم شیر دهی در حد امكان به عمل آید .
-          تلیسه های جوان نیازهای ویژه ای برای رشد دارند . بنابر این برای ایجاد رشد در تلیسه 2 ساله 20 درصد و برای تلیسه های 3 ساله 10 درصد از مواد غذایی بیشتر از تعداد مورد نیاز برای نگهداری منظور شود .
-          با توجه به تقاضای كم مواد مغذی  می توان نسبت علوفه به كنسانتره را افزایش داده و با استفاده از تركیبات ازت دار غیر پروتئینی هزینه های غذایی را كاهش داد .
-          جهت خشك كردن گاوها در پایان این مرحله میتوان غذا و آب مصرفی را محدود نمود .
4-      مدیریت تغذیه ای گاوهای خشك :
به منظور آماده سازی گاو برای شیر دهی بعدی باید یك دوره ی خشك در نظر گرفته شود . با در نظر گرفتن یك دوره ی خشك 60 روزه تولید شیردهی بعد برای بیشتر ماده گاوها بهینه خواهد بود . .اگر دوره ی خشك كمتر از 40 روز باشد بافت پستان زمان كافی برای بازسازی نداشته و در نتیجه تولید شیر در شیر دهی ایده آل نخواهد بود . اگر دوره ی خشك  بیش از 70 روز باشد گاوبیش از اندازه چاق می شود درحالی كه تولید شیر در شیر دهی بعد بیشتر نبوده و دشواری چاقی نیز در پی خواهد آمد . گفته می شود كه بازدهی مصرف انرژی برای بافت سازی به هنگام شیر دهی بیشتر از دوره ی خشك است از این رو باید كوشش كرد كه كاهش وزن گاو در هفته های پایانی شیر دهی جبران گردد . بدین ترتیب افزایش وزن ماده گاو در دوره خشك بیشتر مربوط به رشد جنین خواهد بود .
مواردی كه در این مرحله در زمینه تغذیه ی گاوها در نظر می باشند عبارتند از :
-          مصرف كلسیم باید به كمتر از 100 گرم در روز محدود شود و هم زمان فسفر كافی در اختیار گاو ها قرار گیرد ( 35 تا 40 گرم فسفر در روز برای نژادهای بزرگ) كلسیم بیشتر به ویژه اگر جیره از نظر فسفر كمبود داشته باشد احتمال بروز تب شیر را افزایش خواهد داد .
-          اگر علوفه كمبود سلنیوم دارد باید روزانه 3 تا 5 میلی گرم سلنیوم به علوفه اضافه كرد . اگر مصرف ویتامین E در خوراك زیاد نباشد موجب جفت ماندگی می شود .
-          از تغذیه ی زیاد مواد معدنی باید خودداری كرد (به ویژه مخلوط بافر های نمك های سدیم ) و مصرف نمك طعام را باید به حداكثر 28 گرم در روز محدود نمود .
مصرف زیاد نمك موجب نگهداری آب در بدن و ایجاد خیز یا ادم در برخی گاوها به ویژه تلیسه های شكم اول می شود .

• نوشته شده در ۱۵ آبان ۱۳۹۰   |   
• نظرات - ۱   |   
• نظر بدهید

خريد گاو شيري

معیارهای ارزیابی گاو شیری جهت خرید
 
نشانه هاي عمومي گاو سالم
قبل ا زخريد گاو شيري بايد ازسالم وبيمارنبودن آن اطمينان پيدا كنيد. بايد توجه كنيد كه گاو مورد نظر به طور مرتب واكسينه شده است وكارت بهداشت دارد. يك گاو سالم،‌تحرك كافي،‌چشمان شفاف، درشت و براق،‌موهاي براق و تميز،‌گوش برجسته و سيخ ،‌پوزه صاف و مرطوب و لب هاي گشاده دارد.
دقت كنيد تا حركت هاي غيرعادي گاو را با تحرك وشادابي آن اشتباه نگيريد . گاو را حركت دهيد تا ازمناسب بودن فاصله سم ها،‌راه رفتن منظم گاو ولنگ نزدن آن،‌ مطمئن شويد.
ويژگي هاي اختصاصي گاوهاي شيري
1- قد و قامت(اندازه قد)
خوب است بدانيد كه قد حيوان اثري درشيردهي آن ندارد. ولي گاو كوچك و ضعيف به علت اين كه
نمي تواند غذاي بيشتري بخورد ودرتلقيح مصنوعي به اسپرم هاي خوب،‌جواب نمي دهد،‌براي نگهداري مناسب نيست. درهرصورت گاوها را به سه دسته تقسيم مي كنند:
1- قد بلند به ارتفاع 150 تا 5/147 سانتي متر
2- قد متوسط به ارتفاع 140 تا 5/137 سانتي متر
3- كوتاه قد به ارتفاع 130 تا 5/127 سانتي متر
2- عمق بدن
عمق بدن گاوشيري را با خط كشهاي مخصوص (كوليس) اندازه گيري مي كنند . ولي با ديدن ظاهر گاو نيزمي توان به عمق بدن آن پي برد. به طوري كه هرچه فاصله چاله شير تا آخرين دنده ازقسمت عقبي حيوان بيشتر باشد، آن حيوان غذاي بيشتري مي تواند بخورد و قدرت توليدبالاتري دارد. البته اين صفت رابطه مستقيمي باميزان توليد شير ندارد ولي درعمراقتصادي وتوانايي گاو براي توليد بيشتر اثر دارد.
3- زاويه دار بودن بدن درمنظر پشتي
اين صفت به طور مستقيم با شيرواري گاو رابطه دارد. زاويه داربودن يعني هر وقت از عقب حيوان به سمت سرش نگاه كنيم،‌يك زاويه تيز كه درسمت پاياني گردن باريكتر مي شود،‌ببينيم. هرچه اين زاويه تيزترباشد ، دام ازنظر خصوصيت هاي شيرواري،‌وضعيت بهتري دارد. البته بايد توجه داشته باشيد كه نبايد اين صفت را با لاغري گاو اشتباه گرفت.
زاويه داربودن گاو درمنظر پشتي نشان مي دهد كه اين گاو سروگردن كشيده،‌ دنده هاي برجسته و ظريف وبدني كشيده و موزون دارد. درحقيقت كمر صاف، محكم و قوي،‌گردن نازك و كشيده، نداشتن غبغب وزاويه داربودن گلو موجب به وجود آمدن چنين زاويه اي شده است.
4- عرض وزاويه كپل
عرض كپل رابطه مستقيمي با زايمان آسان وبه دنيا آمدن گوساله سالم و درشت دارد. هرچه عرض كپل گاو شيري بيشتر باشد، بهتر است. براي دانستن عرض كپل، كافي است كه فاصله دو استخوان مفصل خاصره راست و چپ گاو را اندازه گيري كنيم. فاصله اين دو، نشان دهنده عرض كپل گاو است.
نكته مهم
نكته مهم ديگر اين است كه زاويه كپل گاو بايد يك شيب ملايم از سمت برجستگي مفصل ران به استخوان وركي پايين گاو داشته باشد. براي اندازه گيري اين زاويه بايد به استخوان مفصل ران گاو توجه كنيد وشيب آن را نسبت به محل پين گاو بررسي كنيد . شيب بالاتر و شيب پايين تر براي گاو شيري مناسب نيست و موجب ناراحتي هايي درتوليد مثل وخروج ناقص ترشح هاي رحمي گاو مي شود. همچنين ظريف بودن و يك نواختي دم ازمحل اتصال تا انتها،‌نشان دهنده شيرواري گاو است.
5- پاها و شكل قرارگرفتن آنها
- پاهاي جلو
پاهاي جلو بايد مستقيم وبدون خميدگي به بدن وصل شده باشند و بيش از حد بلند يا كوتاه نباشند. همچنين فاصله دو پا،‌نشان دهنده عرض سينه است. عرض سينه متوسط ويا بيش ازحد متوسط درعمر اقتصادي حيوان وشيرواري گاو اثر دارد.
- پاهاي عقب
خوب است بدانيد كه وضعيت دو مفصل خرگوشي گاو درشيرواري آن اثر دارد. به طوري كه هرچه مفصل پاهاي عقب گاو ظريف تر باشد،‌گاو شيروارتر است. به علاوه پاهاي عقب گاو درمنظر پشتي بايد مستقيم و بدون انحراف به داخل بدن وصل باشند. به طوري كه بتوان مستطيلي را بين دو پاي عقب گاو رسم كرد. اگر دو مفصل پاهاي عقب گاو به هم نزديك و پاها و سم ها به بيرون منحرف باشند،‌كمترين ارزش را به آن گاو مي دهند. حال آنكه پاها بايد بدون انحراف و مفصل هاي خرگوشي بايد با ران،‌ پاها و سم ها، موازي باشند.
اگر پاهاي گاو را از پهلو نگاه كنيد بايد مفصل هاي خرگوشي پاهاي عقب داسي شكل باشند. البته بايد توجه كنيد كه گاهي ممكن است گاو به دليل اشكال درلگن ويا عفونت،‌ سم ها و پاهاي خود را به داخل كج كند. بنابراين نبايد اين موضوع را با خميدگي داسي شكل پاهاي عقب اشتباه گرفت.
6- ارتفاع پستان عقبي
اين ارتفاع نشان دهنده ظرفيت توليد شير درگاو است. براي بررسي اين صفت كافي است فاصله زير فرج دام را تا محل اتصال پستان به بدن گاو اندازه بگيريد. هرچه اين فاصله كمتر باشد، بهتر است.
7- عمق پستان
عمق پستان يعني بررسي وضعيت كف پستان (به غير از نوك آن) با مفصل خرگوشي پاهاي عقب. البته درست است كه هرچه پستان بزرگتر باشد،‌شير بيشتري را درخود جاي مي دهد،‌ولي يك پستان با عمق بيشتر(حجيم تر)زودتر به زخم و ورم پستان آلوده مي شود.
بنابراين دربررسي اين صفت بايد به سن دام توجه كرد. به طوري كه هرچه سن دام بالاتر رود، عمق پستان بيشتر مي شود. درتليسه ها بايد كف پستان نسبت به مفصل خرگوشي،‌حدود 3 انگشت(5 سانتي متر)بالاتر قرار گرفته باشد.
8- نگه دارنده پستان ها(ليگامان ها)
نگه دارنده ها درحقيقت رباط هاي وسطي محفظه پستان هستند. اين رباط ها چنان درمنظره پشتي قرارگرفته اند كه به نظر مي آيد محفظه پستان به دو قسمت تقسيم شده است . رباط ها درحقيقت نگه دارنده هاي اصلي واوليه پستان هستند.همچنين عامل مهمي درنگه داشتن پستان درمحل اصلي خود هستند. اگر نگهدارنده پستان ضعيف باشد،‌پستان به حالت شل و پاندولي درمي آيد. درنتيجه طول عمر اقتصادي گاو كم مي شود . بنابراين هنگام خريد يك گاو شيري بايد توجه داشت كه درمنظره پشتي درحالي كه پستان پرازشير است ، وسط پستان گاو ، خط وجود داشته باشد. همچنين اين خط و شكاف بين پستاني،‌عميق و سراسر پستان را فراگير باشد.
9- عرض پستان
هرچه عرض پستان گاو بيشتر باشد، دام قدرت شيرواري بهتري دارد. همچنين طول عمر اقتصادي آن نيز زياد است. براي بررسي اين صفت،‌درمحل اتصال پستان به بدن وبرگشتگي موهاي دو طرف پستان، فاصله دو طرف پاهاي آن را اندازه گيري مي كنند. توجه كنيد كه هنگام بررسي اين صفت نبايد گاو بدشكل ايستاده باشد وپاهاي عقب آن ازهم باز باشد.
10- اندازه سرپستانك ها
يكي ازمواردي كه بايد هنگام خريد گاو شيري بسيار به آن توجه شود ،‌اندازه سرپستانك هاي گاو است. براي بررسي آنها بايد طول سرپستانك و وضعيت آنها را از جلو وعقب وپهلوي حيوان اندازه گيري كرد. چند حالت غير طبيعي درپستانك وجود داردكه بايد به آنها توجه كرد. اين حالت ها عبارتند از:
الف- پستانك ها نبايد به شكل پستانك هاي بز باشند وبه اصطلاح بزي نباشند.
ب- پستانك هاي خيلي قطور به درد شيردوشي نمي خورند.
ج- سوراخ پستانك ها نبايد بيش از حد ريز و يا گشاد باشند.
اندازه مناسب براي سرپستانك هاي جلو حدود 5 تا 6 سانتي متر وبراي سر پستانك هاي عقب 4 تا 5 سانتي متر است . يعني بايد سر پستانك هاي جلو كمي بلندتر ازسرپستانك هاي عقب باشد. علاوه براندازه پستان ،‌ بايدتوجه داشت كه پستان هاي گاو شيري ورم كرده و گرم تر از حد معمول نباشد. همچنين رنگ آن غيرعادي وزخمي نباشد. اگر به گاو مشكوك هستيد،‌كمي از شير آن را دريك فنجان،‌ظرف يا پارچه سياه بدوشيد وبررسي كنيد تا مواد ريز خارجي و غيرطبيعي درآن ديده نشود. به اين روش،‌آزمايش فنجان سياه گفته مي شود. زيرا درپارچه يا ظرف سياه، عامل هاي ريز حاصل ازفعاليت باكتري ها و ميكروب ها به سادگي ديده مي شوند.
11- محل قرارگرفتن سرپستانك هاي جلو و عقب
هنگام بررسي اين صفت بايد به شكل قرارگرفتن نوك پستانك ها و محل آنها نسبت به محفظه پستان دقت كرد. اگر سرونوك پستان ها بيش از حد به هم نزديك ويا ازهم دور باشند،‌غير طبيعي است.
براي بررسي محل قرارگرفتن سرپستانك ها بايد كل پستان گاو را به 4 قسمت تقسيم كنيم. به طوري كه نوك هرپستان بايد دروسط هريك از اين 4 قسمت قرارگرفته باشد. همچنين فاصله نوك پستان ها نسبت به هم مساوي ومتناسب باشد.
منبع : نشريه فني شركت تعاوني كشاورزي گاوداران صنعتي خراسان

• نوشته شده در ۱۵ آبان ۱۳۹۰   |   
• نظرات - ۱   |   
• نظر بدهید